Slachthuisdistrict Haarlem

Het slachthuis staat midden op het Slachthuisplein. Dit vormt het hart van het gebied. Een 400-meter lange pergola met open lijngoot definieert het plein en legt de verbinding met achterliggende nieuwbouwwoningen. De pergola voelt aan als een colonnade; het maakt het verschil tussen privé en publieke ruimte afleesbaar en organiseert de stedenbouwkundige ruimte. Historische en nieuwe entrees prikken door de parkachtige groene zoom en maken het Slachthuisdistrict vast aan de omgeving.

Het Slachthuisterrein is een plek waar wonen, werken en spelen in een klimaatadaptieve omgeving centraal staat, voor mens en dier. De wijk is duurzaam ontworpen, met speciale aandacht voor de opslag van water, het tegengaan van hittestress en het huisvesten van insecten, vogels en zoogdieren. Bij de keuze van de plantensoorten wordt rekening gehouden met de bescherming en voeding van de beoogde fauna.

De duurzame dragers voor het Slachthuisdistrict zijn gevormd door groen- en blauwstructuren. Denk hierbij aan: voortuinen, margestroken met vegetatie, publieke tuinen en speelplekken. Deze plekken dragen bij aan schone lucht, gaan hitte-stress tegen, verhogen het waterbergend vermogen en het onderhouden van biodiversiteit.

Een integraal watersysteem zorgt ervoor dat regenwater kan infiltreren, kan worden vastgehouden, benut en wanneer nodig afgevoerd. Andere duurzame ingrepen in het gebied zijn de toepassing van zonnepanelen, warmte- en koudeopslag en bijvoorbeeld het faciliteren van deelauto’s en -bakfietsen.

Ingrepen aan de historische gebouwen laten de geschiedenis van honderd jaar slachthuis zo compleet mogelijk zien. In het nieuwe Slachthuisdistrict vervullen de monumenten een publieke, activerende rol met ruimte voor creatieve bedrijven en horeca. Het hoofdgebouw wordt een cultuurgebouw met muziek als drager: Slachthuis Haarlem, gerund door Patronaat en Hart Haarlem.

De ingetogen architectuur van de woongebouwen sluit aan bij de baksteenarchitectuur van het Slachthuis. De uitgesproken en ritmische pilasters versterken zowel de collectieve identiteit van de woonblokken als een ode aan de verfijnde details van het Slachthuismonument.

De compositie van zes nieuwe woongebouwen omkadert het monumentale slachthuis. Deze gebouwen zijn een versmelting van herkenbare typologieën die in de omgeving aanwezig zijn (of waren). De voorgestelde woongebouwen zijn samengesteld uit verschillende drie- en vierlaagse volumes met een lessenaardak. Ze gedragen zich als alzijdige gebouwen die samen het terrein rond het Slachthuis afbakenen. De woningen op het maaiveld grenzen aan de stedelijke collectieve ruimte. Op het verhoogde dek wordt collectieve buitenruimte voorgesteld met een meer speels en intiem karakter. Dit contrast resulteert in een unieke buurt.

Binnen de ogenschijnlijke rijwoningen wordt een diversiteit aan woonvormen gerealiseerd. De woningen zijn een 21e-eeuwse opvolger van de traditionele Haarlemse 'rood-, zwart-woning' en creëren woningen voor een brede doelgroep, met als resultaat een inclusieve buurt. De woningen zijn klein en groot, te koop of te huur, voor jong en oud.